هیدروکورتیزون|کلینیک تخصصی کاردرمانی ذهنی در کرج09121623463|کوی گلها خیابان ولیعصر فرعی چهارم فرعی هجرت 3

مکانیسم اثر هیدروکورتیزون

هیدروکورتیزون به گیرنده های گلوکوکورتیکوئیدی سیتوسولیک متصل می شود.پ س از اتصال به گیرنده،کمپلکس گیرنده-لیگاند تازه تشکیل شده خود را به هسته سلول منتقل می کند،جایی که به بسیاری از عناصر پاسخ به گلوکوکورتیکوئید (GRE) در ناحیه پروموتور ژن های هدف متصل می گردد.
کمپلکس دارو-گیرنده با اتصال به DNA سبب تحریک روند رونویسی mRN و ساخت آنزیم های مسئول اثرات سیستمیک گلوکوکورتیکوئیدها می شود. تصور می شود اثرات ضدالتهاب کورتیکوئیدها به لیپوکورتین ها، پروتئین های بازدارنده فسفولیپاز A2 مربوط می شود.
بعلاوه سیستم ایمنی بدن به دلیل کاهش در عملکرد سیستم لنفاوی توسط کورتیکواستروئیدها سرکوب می شود.

فارماکودینامیک

هیدروکورتیزون مهمترین گلوکوکورتیکوئید انسانی است.که برای زندگی و تنظیم یا پشتیبانی از عملکردهای مهم سیستم قلبی عروقی ، سوخت و ساز و ایمنولوژیک و همواستاتیک بدن می باشد. هیدروکورتیزون موضعی بخاطر خواص ضد التهابی یا سرکوب کننده ایمنی برای درمان التهاب ناشی از درماتوز التهابی پاسخ‌دهنده به کورتیکواستروئید استفاده می شود.

فارماکوکینتیک

کورتیکواستروئیدهای موضعی می توانند از طریق پوست سالم جذب شوند. هیدروکورتیزون بسرعت و بخوبی از طریق دستگاه گوارش و محل تزریق عضلانی جذب می گردد.اتصال به پروتئینهای پلاسما بالاحدود 95% می باشد.متابولیسم عمدتا کبدی و توسط CYP3A4 انجام شده و سپس از طریق کلیه ها دفع می گردد.
همچنین مقداری از کورتیکواستروئیدهای موضعی و متابولیتهای آنها از طریق صفرا دفع می گردد.نیمه عمر هیدروکورتیزون 6-8 ساعت می باشد.

موارد مصرف هیدروکورتیزون

ضد التهاب , درمان پسوریازیس , آرتریت روماتوئید1 , بیماری کرون , کولیت اولسراتیو , لوپوس اریتماتوز سیستمیک , بیماری آدیسون , نارسایی آدرنال

مقدار مصرف هیدروکورتیزون

مقدار مصرف معمول برای نارسایی غده فوق کلیه:بزرگسالان:

نارسایی غده فوق کلیه حاد:

100 mg بلوس وریدی ،سپس 300 mg/day در مقادیر منقسم هر 8 ساعت یا انفوزیون مداوم بمدت 48 ساعت . وقتی بیمار به ثبات رسید < به خوراکی تغییر کرده، 50 mg هر 8 ساعت برای 6 نوبت مصرف سپس بصورت تدریجی به 30-50 mg/day کاهش داده شود.

مقدار مصرف معمول بعنوان ضد التهاب: بزرگسالان:

خوراکی، داخل عضللانی،داخل وریدی:15 تا 240 mg/day.
مقدار مصرف معمول برای شوک:200 mg در روز انفوزیون مداوم وریدی
مقدار مصرف معمول برای نارسایی غده فوق کلیه: کودکان:

نارسایی غده فوق کلیه حاد:

نوزادان و کودکان کم سن: 1 تا 2 mg/kg/dose بلوس وریدی سپس 25 تا 100 mg/day. در مقادیر منقسم هر 6 تا 8 ساعت
کودکان با سنین بالاتر:100 mg بلوس وریدی ،سپس 300 mg/day در مقادیر منقسم هر 8 ساعت یا انفوزیون مداوم بمدت 48 ساعت . وقتی بیمار به ثبات رسید < به خوراکی تغییر کرده، 50 mg هر 8 ساعت برای 6 نوبت مصرف سپس بصورت تدریجی به 30-50 mg/day کاهش داده شود.

مقدار مصرف معمول بعنوان ضد التهاب:کودکان:

نوزادان و کودکان:
خوراکی: 2.5 تا 10 mg/kg/day هر 6 تا 8 ساعت.
داخل عضلانی یا داخل وریدی : 1 تا 5 mg/kg/day در مقادیر منقسم هر 12 تا 24 ساعت.
نوجوانان:
خوراکی، داخل عضلانی یا داخل وریدی: 15 تا 240 mg هر 12 ساعت.

هشدارها

1-استفاده طولانی مدت هیدروکورتیزون در اطفال ممکن است منجر به مهار رشد گردد.
2- هیدروکورتیزون سبب سرکوب برگشت پذیر محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-غده فوق کلیه و بروز سندرم کوشینگ،زیادی قند خون،وجود گلوکوز در ادرار در تعدادی از بیماران می شود.
3-با مصرف کورتیکواستروئیدهای موضعی در صورت بروز تحریک و سوزش مصرف دارو قطع گردد و درمان جایگزین مناسب صورت پذیرد.

نکات قابل توصیه

1- هیدروکورتیزون برای کاهش تحریک گوارشی همراه غذا مصرف گردد.در صورت مصرف طولانی مدت هیدروکورتیزون نیاز به کلسیم،فسفر،ویتامین A, C, D و روی افزایش می یابد.
2- انجام آزمون عدم کورتیزول در ادرار و تست تحریک ACTH به ارزیابی سرکوب محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-غده فوق کلیه کمک می کند

عوارض جانبی هیدروکورتیزون

تاری دید , افزایش فشارخون , آکنه , عفونت ها , آب مروارید , تکرر ادرار , علائم شبه کوشینگ

تداخلات دارویی هیدروکورتیزون

ارگوتامین سی , تتراکوزاکتاید , تراستوزوماب , گلی بنکلامید , ریفابوتین , آلدسلوکین , واکسن هموفیلوس آنفلوانزا نوع بی , گرپافلوکساسین , فنیندیون , آدنوویروس نوع 4 و 7 زنده خوراکی , آکسیکابتاگان سیلولوسل

موارد منع مصرف هیدروکورتیزون

ازدیادحساسیت به این دارو و ترکیبات آن

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )